Plastics

Polymethylmethacrylaat (PMMA)

Algemene informatie

Beschrijving

Polymethylmethacrylaat (PMMA) is een thermoplastisch plastic dat veel gebruikt wordt als plaatmateriaal, bijvoorbeeld als vervanger van glas omdat het zeer transparant is. Naast transparant komt PMMA ook lichtdoorlaatbaar en opaak in verschillende (fluorescerende) kleuren voor, vaak wel met enige lichtdoorlaatbaarheid. Het oppervlak kan goed gepolijst worden en PMMA 'staat bekend' om de hoge glans. PMMA kan snel oppervlakkige krasjes vertonen.

Geschiedenis

In 1877 is ontdekt dat methylmethacrylaat (MMA) kan polymeriseren tot PMMA. Het polymeer is in 1933 gepatenteerd en als plexiglas geregistreerd. In 1936 is de commerciele productie van start gegaan.

Verschijningsvormen

PMMA wordt op verschillende manieren verwerkt. Het komt veel als plaatmateriaal voor, maar kan ook in een mal gegoten worden of als materiaal gebruikt worden bij een vormgeeftechniek als spuitgieten. Een enkele keer wordt er ook wel kalk of glasvezel aan PMMA toegevoegd. Een heel kenmerkend degradatiefenomeen van PMMA is de vorming van een typische vorm van haarscheuren onder het oppervlak, ook wel crazing genoemd. PMMA wordt gebruikt als vervanging van glas, in sieraden, als maatbekers.

Eigenschappen

Thermoplast
Dichtheid: Rigide = 1.17-1.20 g/l
Smeltpunt: 105-160 °C
Glasovergangstemperatuur: calc.=82-105; exp.=104-105; atactic=105-122; isotactic=51-107; syndiotactic=105-120 °C
Celstructuur (in geval van schuim): Niet van toepassing
Geur: Geen kenmerkende geur
Gevoel: Geen kenmerkend gevoel
Geluid: Rigide = geen specifiek geluid
UV-straling (in geval van kleurloos transparant PMMA): Licht niet op. Kan soms licht blauwig oplichten
Polarisatie-filters (in geval van glashelder): Geeft geen kleurpatroon

Degradatie

Proces

Foto-oxidatie; wat zich uit in het willekeurige splijten van de polymeerketens. Tijdens deze ketensplitsing kunnen ook gasachtige producten gevormd worden, zoals methaan, waterstof, CO, CO2, methyl formate, methyl methacrylaat en methanol. Daarnaast is PMMA hygroscopisch, wat betekent dat het water aantrekt, en gevoelig voor oplosmiddelen.

Bijzonderheden

Wordt niet gezien als een probleemplastic.

Verschijnselen

Visuele kenmerken: Mat worden oppervlak, afname transparantie, vorming van scheurtjes en breuken op of onder oppervlak (crazing).

Gevoeligheid

Hooggevoelig voor lage temperaturen (PMMA wordt dan bros), en voor een wisselende RV; laaggevoelig voor UV-straling, licht, zuurstof en ozon, en een hoge RV.

Preventieve Conservering

Aandachtspunten

PMMA is een relatief stabiel plastic. Kleurstoffen kunnen ervoor zorgen dat het materiaal verkleurt. Vermijdt daarom UV-straling en licht.
T: 15-25°C
RV: 30-70% met beperkte fluctuaties van ± 5%
Lichtgevoeligheid: ~ 300 Mlx.h tot 1 jwv
UV-straling: Extremen vermijden